AVUKAT
email
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
hukuk sayfası
buro sayfası

SİGORTA PRİMLERİNİN HAKEDİŞLERDEN
MAHSUP EDİLMESİ VE ÖDENMESİ İLE KESİN TEMİNATLARIN
İADESİ HAKKINDA YÖNETMELİK


Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 23.3.1989, No: 89/13895
Dayandığı Kanunun Tarihi : 17.7.1964, No: 506
Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 8.4.1989, No: 20133


Amaç ve Kapsam
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı;
a) Genel ve katma bütçeli kuruluşlarla il özel idareleri ve belediyelerin,
b) Sermayesinin en az yarısı (a) bendinde sayılan kuruluşlarla il özel ida-
releri ve belediyelere ait olan teşekkül ve müesseselerin,
c) Kamu iktisadi kuruluşları ile bunların müessese, bağlı ortaklık ve işti-
raklerinin,
d) Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve ku-
ruluşların,
e) Döner sermayeli kuruluşların,
İhale veya emanet yoluyla yaptırılan her türlü işlerini üzerine alanların,
sigorta primleri ve gecikme zammı borçlarının hakedişlerinden mahsubu yapılmak
şartıyla alıkonularak ödenmesi ile, kesin teminatların bu borçlara karşılık tu-
tulması ve iadesi esaslarını düzenlemektir.

Hukuki Dayanak
Madde 2 - Bu Yönetmelik, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun değişik
83 üncü maddesi uyarınca hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 3 - Bu Yönetmelikte geçen;
Kurum; Sosyal Sigortalar Kurumunu,
Kanun; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile ek ve değişikliklerini,
İdare; ihale ve emanet yoluyla iş yaptıran ve 1 inci maddede sayılan kurum
ve kuruluşları,
Ödeme makamı; ödemeyi yapan saymanlığı veya ödeme yapan birimi,
İşveren; idareden ihale veya emanet yoluyla iş alan gerçek veya tüzel kişi-
yi,
Aracı (Taşeron); bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde işverenden
iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran üçüncü kişiyi,
Hakediş; işverenin yaptığı işe karşılık idarece tahakkuk ettirilen alacağı,
Teminat; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile bu Kanuna tabi olmayan idarele-
rin kendi özel mevzuatları gereğince işverenin idareye verdiği kesin teminatı,
ifade eder.
Kuruma Bildirme
Madde 4 - İdare, kendisinden ihale veya emanet yoluyla iş alanları ve bunla-
rın tebligat adreslerini, sözleşmenin imzalandığı tarihi izleyen onbeş işgünü
içinde Kuruma bildirmek zorundadır.
Kurum, bu bildirimi takip eden onbeş iş günü içinde ilgili ünitesini, işyeri
sicil numarasını ve tediye mahallini idareye ve işverene bildirir.

Hakedişten Kesinti ve Mahsup
Madde 5 - (Değişik: 16/6/1989 - 89/14263 K.)
Kurum, herhangi bir tarih itibariyle çalıştırılan sigortalılardan dolayı ta-
hakkuk etmiş ve muaccel hale gelmiş prim ve gecikme zammı borçlarının işverenin
hakedişinden kesilerek ödenmesini idareden ister.
Şu kadar ki, işveren ve varsa aracılar tarafından çalıştırılan sigortalılar-
la ilgili prim belgeleri Kuruma verilmemiş veya işyerinde sigortalı çalıştırıl-
madığı takdirde bu husus bir dilekçe ile Kurumun ilgili ünitesine bildirilmemiş
ise, Kurum, bu durumu idareye bildirir. İdare de bu defa iş veya işyerinden do-
layı tahakkuku muhtemel sigorta primi ve gecikme zammını karşılamak üzere hak-
edişten % 5 (Yüzde beş) oranında kesinti yapar. Ancak, işyeriyle ilgili prim
belgeleri verildiğinde, Kurum % 5 kesinti yapılmamasını idareye bildirir.
İdarece, prim ve gecikme zammına mahsup edilmek üzere yapılan kesinti mikta-
rı tahakkuk müzekkeresinde gösterilir. Bu kesinti ödeme makamınca muhasebe ka-
yıtlarına intikalini izleyen ayın 20'sine kadar Kuruma yatırılır veya önceden
bildirilen hesaba banka veya posta idaresi aracılığıyla gönderilir.
Hakediş miktarı işverenin Kuruma olan borcunu karşılamazsa bakiye borç daha
sonra ödenecek hakedişlerden kesilerek Kuruma ödenir.
İşverenin gecikme zamlarından dolayı sorumluluğu Kurum alacağının hakedişten
mahsup edildiği tarihe kadar devam eder.
İdare, hakediş kesintisinin yapıldığı tarihi, miktarını,muhasebe kayıtlarına
intikal tarihini, tediye mahallini, bankaya yatırılmış ise hesap numarasını, iş-
verenin adı ve soyadı ile varsa unvanını, işyerinin sicil numarası ile birlikte
bir yazı ile Kurumun ilgili ünitesine bildirir.
Kuruma ödenen kesintiler toplamının herhangi bir devre itibariyle mevcut
borçlardan fazla olması halinde Kurum, kesinti fazlalığını işverene iade eder.
İdareye karşı üstlenilen işin konusu piyasadan hazır halde alınıp satılan
işlerden ise, bu işler Kuruma bildirilmez, hakedişlerden herhangi bir kesinti
yapılmaz ve teminat iadesi hususunda ilişiksizlik belgesi aranmaz.

Kesin Teminatın İadesi
Madde 6 - İhale konusu işle ilgili işverenin, Kuruma prim ve gecikme zammı
borcu bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesi ibraz edilmedikçe işverene ait
kesin teminat iade edilmez.
Kesin teminatın, mevzuatına göre kısmen veya tamamen iadesi imkanının başla-
dığı tarihten itibaren onbeş işgünü içinde,ilişiksizlik belgesi ibraz edilmediği
takdirde durum, bu sürenin bitmesinden itibaren onbeş işgünü içinde idarece
Kuruma yazı ile bildirilerek iade konusundaki görüşü sorulur.
(Değişik üçüncü fıkra: 16/6/1989 - 89/14263 K.) Kurum, idarenin yazısını al-
dıktan sonra işveren ve varsa aracıların defter ve belgelerini yapılacak 30 gün
süreli tebligat ile ister. Bu defter ve belgelerin tamamının süresi içinde ibraz
olunduğuna ilişkin düzenlenen tutanak tarihinden itibaren Kurum, (4 ay) içinde
gerekli incelemeyi yapar. Bu inceleme neticesinde borcun olmadığı tesbit edil-
diği takdirde derhal ilişiksizlik belgesini idareye gönderir. Borcun mevcut ol-
duğunun anlaşılması halinde ise, niteliği ve miktarı tesbit edilerek 15 işgünü
içinde idareye bildirir ve ilgilinin varsa hakedişinden, yoksa teminatından ke-
silerek Kurum hesabına yatırılmasını ister. İdare, bu yazının alındığı tarihten
engeç 15 işgünü içinde kesintiyi yapmak ve Kurum hesabına yatırmak zorundadır.
(Ek: 22/5/1995 - 95/6894 K.) İhale konusu işle ilgili olarak işin yürütümü
için gerekli olan asgari işçilik miktarının Kuruma bildirilmiş olduğunun anla-
şılması halinde, işverenlerin ve varsa aracıların defter ve belgeleri incelen-
meyebilir.
İşveren ve varsa aracılar tarafından,borçlarını karşılayacak miktarda nakit,
banka teminat mektubu, Devlet tahvili, hazine kefaletini haiz tahvil veya bono-
lar teminat olarak Kuruma verildiği takdirde kendilerine ilişiksizlik belgesi
verilir.
Kuruma teminat verilmesi, gecikme zammının uygulanmasını durdurmaz.
İhale konusu işin, işverenlere ait ve Kurumda tescilli devamlı işyerlerinin
sigortalıları ile yapılması halinde, idareye karşı işi üstlenen kimsenin tescil-
li işyerinin ihale konusu işin yapıldığı sürede varsa prim ve gecikme zammı bor-
cu ödenmedikçe ilişiksizlik belgesi verilmez ve kesin teminatı iade edilmez.

Kurumun İnceleme Yetkisi
Madde 7 - Kurumca, ilişiksizlik belgesinin verilmiş olması, işverenin ve
varsa aracının sosyal sigorta işlemlerinden dolayı ibra edildiği anlamına gel-
mez. Kurum, yasal süre içinde her zaman işverenin ve varsa aracının defter ve
belgelerini inceleyebilir ve Kanun hükümlerine göre işlem yapmaya yetkilidir.

Kurumun Ödettirme Hakkı
Madde 8 - İdare veya ödeme makamının 5 ve 6 ncı maddelerde belirtilen yüküm-
lülüklerini yerine getirmeden hakediş ödemesi veya kesin teminatı iade etmesi
hallerinde, genel hükümlere göre işlem yapılır.

İdarelerin Yükümlülüğü
Madde 9 - 1 inci maddede belirtilen kuruluşlar, yapılacak ihalelerde, şart-
namelerine bu Yönetmeliğin uygulanacağını ilişkin hüküm koymakla yükümlüdürler.

Aracıların Sorumluluğu
Madde 10 - İşverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran aracılar
da, bu Yönetmelikte belirtilen mükellefiyetlerin yerine getirilmesinden işveren
ile birlikte sorumludur.
Geçici Madde 1 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte teminatları iade
edilmiş olan işyerleri hakkında bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 2 - 9/7/1987 tarihinden bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tari-
he kadar geçen süredeki işlemler Kurumca bu Yönetmelik hükümlerine göre sonuç-
landırılmış sayılır.

Yürürlük
Madde 11 - Sayıştay'ca incelenmiş olan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürür-
lüğe girer.

Yürütme
Madde 12 - Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

AVUKAT
email
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
hukuk sayfası
buro sayfası