|
|
|
|
AVUKAT
|
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
|
|
||
HAZİNE MUSTEŞARLIĞI BANKALAR YEMİNLİ MURAKIPLARI KURULU
GÖREV
VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNETMELİĞİ
R.G.Tar.: 29.06.1995
R.G.Sayı: 22328
BİRİNCİ KISIM
GENEL HUKUMLER
BİRİNCİ BÖLUM
AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR
AMAÇ
MADDE 1 - Bu yönetmelik;
a) Kurul'da bulunanlar arasında işbirliği olanaklarının artmasını ve
Kurul'un kanun, kararname, tebliğ ve yönetmeliklerle kendisine verilen
görevleri daha kısa zamanda ve kolaylıkla yerine getirmesini,
b) Kurul'a verilmiş olan görevlerin yerine getirilmesinde ilgililerin
yetki ve sorumluluklarının belirlenmesini,
c) Murakıplar arasında koordinasyonun sağlanmasını, bu yönetmelikle
belirlenen görevlerin yerine getirilmesini, verilmiş olan yetkilerin
kullanılmasını ve bu konuda karşılaşılabilecek tereddütlerin giderilmesini,
d) Kurul mensuplarının; Kurul'un organizasyonunu, görev ve yetki
alanları ile iş ilişkilerini bilmelerini sağlamayı,
amaçlar.
KAPSAM
MADDE 2 - Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu'nun görev, yetki ve
sorumlulukları ile örgütlenme, yönetim, çalışma kural ve yöntemleri bu
yönetmelikle düzenlenmiştir.
HUKUKİ DAYANAK
MADDE 3 - Bu yönetmelik, 3182 sayılı Bankalar Kanunu'nun 61 inci
maddesi ve 4059 sayılı Hazine Müsteşarlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 5 inci maddesinin (a) bendine
dayanılarak hazırlanmıştır.
TANIMLAR
MADDE 4 - Bu yönetmelikte;
Bakan : Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Bakan'ı,
Müsteşarlık : Hazine Müsteşarlığı'nı,
Müsteşar : Hazine Müsteşarı'nı,
Kurul : Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu'nu,
Başkan : Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanı'nı,
Teşkilat Kanunu : 09.12.1994 tarih ve 4059 sayılı Hazine Müsteşarlığı
ile Dış Ticaret Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun'u,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLUM
BANKALAR YEMİNLİ MURAKIPLARI KURULU
KURULUŞ AMACI
MADDE 5 - Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu'nun amacı, Bankalar
Kanunu ile ek ve değişikliklerinin, diğer kanunların bankalarla ilgili
hükümlerinin ve her türlü bankacılık işleminin denetimini gerçekleştirmek;
bankaların varlıkları, alacakları, özkaynakları, borçları, kar ve zarar
hesapları arasındaki ilgi ve dengelerin ve mali bünyelerini etkileyen diğer
tüm unsurların tespit ve tahlilini yapmak suretiyle, bankalara tevdi edilen
mevduatı korumak ve ekonomik kalkınmanın gereklerine göre kullanımlarını
sağlamaktır.
BANKALAR YEMİNLİ MURAKIPLARI KURULU'NUN HUKUKİ YAPISI
MADDE 6 - Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu, 25.04.1985 tarih ve 3182
sayılı Bankalar Kanunu ve 09.12.1994 tarih ve 4059 sayılı Hazine
Müsteşarlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun ile diğer kanunlarda öngörülen görevleri yerine getirmek üzere
kanunla kurulmuş bir denetim birimidir.
Kurul, bir başkan ile yeterli sayıda bankalar yeminli murakıp ve
murakıp yardımcılarından oluşur.
Kurul, Bakan adına hareket eden Müsteşar'a doğrudan bağlıdır.
KURUL'UN GÖREVLERİ
MADDE 7 - Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu;
a) Bankalar Kanunu ve diğer mevzuat ile bankalar yeminli murakıplarına
ve yardımcılarına verilen görev ve yetkilerin gerektirdiği murakabe ve
inceleme ve soruşturma işlerini yürütmek ve sonuçlandırmak,
b) Bankacılık ve mali piyasalar ile ilgili alınacak kararların
oluşumuna katkıda bulunmak üzere yurt içi ve yurt dışında meydana gelen
gelişmeleri de incelemek ve göz önünde bulundurmak suretiyle bankacılık
sektörü ve mali piyasalar hakkında konsolide raporlar düzenlemek, bu
konulardaki çalışmalara katılmak ve mütalaa vermek,
c) Alınan, derlenen ve kendine tevdi edilen bilgi, belge ve dökümanlar
ile denetim ve izlemelerden elde edilen sonuçları incelemek ve
değerlendirmek, yapılacak uygulamalar ve alınacak önlemler konusunda
Müsteşar'a öneriler sunmak,
d) Kanunların verdiği görev ve yetkiler çerçevesinde Müsteşar'ın Kurul
tarafından yürütülmesini uygun gördüğü para ve sermaye piyasası ile benzer
mali piyasalar ve kurumlarla ilgili diğer inceleme ve denetim
faaliyetlerinde bulunmak,
e) Kurulun görev ve yetki alanına giren konularda mevzuat ve uygulama
ile ilgili her türlü araştırma ve diğer çalışmaları yapmak ve yürütmek,
görüş bildirmek ve tekliflerde bulunmak,
ile görevlidir.
MUSTEŞARLIK BİRİMLERİ İLE İLİŞKİLER
MADDE 8 - Yetkilerini kendi sorumluluğu altında kullanan Kurul, görev
ve yetki alanına giren konularla ilgili her türlü bilgi ve belgeleri
Müsteşarlığın ana hizmet, danışma, yardımcı ve diğer denetim birimlerinden
isteyebilir.
Kurul'un görev alanına giren konulardan herhangi bir şekilde
Müsteşarlığın diğer birimlerine ulaşmış olanlar, ilgili birim tarafından
bir yazı ekinde Kurul Başkanlığı'na intikal ettirilir ve Başkanlıkça onaya
bağlanarak incelemeye alınır.
Müsteşarlık birimlerinin görev alanlarını ilgilendiren konulardan
Kurul'ca incelenmesi istenenler, Kurul'un çalışma programı ve denetim
hizmetlerini aksatmayacak şekilde yürütülmek üzere ilgili birimler
tarafından Kurul Başkanlığının bilgilendirilmesi ve bu çerçevede
koordinasyonun sağlanması suretiyle Müsteşarlık Onayı'na bağlanarak
incelenir.
DİĞER KURULUŞLARLA İLİŞKİLER
MADDE 9 - Kurul, görevlerini yerine getirmek amacıyla bankalardan,
ilgili resmi ve özel kuruluşlar ile kişilerden görüş ve bilgi isteyebilir,
daha verimli ve etkili denetim yapmak amacıyla T.C. Merkez Bankası, Sermaye
Piyasası Kurulu, Türkiye Bankalar Birliği ve bankaların üye olduğu Borsalar
ile gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlar, kanunen başka merciler
tarafından takibi ve sonuçlandırılması gereken hususları ilgili mercilere
intikal ettirir.
UÇUNCU BÖLUM
BAŞKANLIK
BAŞKANLIK
MADDE 10 - Başkanlık, Kurul Başkanı ve kendine yardımcı olmak üzere
görevlendirilen Başkan Yardımcıları ile Grup Başkanları ve destek
hizmetlerini sağlayan büro birimlerinden oluşur.
Kurul'un merkezi Ankara'dadır. Ankara ve İstanbul'da Grup Başkanlığı ve
büro birimi bulunur. Gerekli görülen diğer yerlerde Müsteşar Onayı ile
yeteri kadar Murakıp ve Murakıp Yardımcısından oluşan grup ve bürolar
kurulabilir.
KURUL BAŞKANI, GÖREV VE YETKİLERİ
MADDE 11 - Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu'nun amiri olan ve
Kurul'un genel yönetim ve temsilinden sorumlu bulunan Başkan; Kurul'un
çalışmalarını mevzuata, yıllık programlara uygun olarak yürütmek, faaliyet
alanına giren konularda diğer birimlerle işbirliği ve koordinasyon
sağlamak, yönetmelik hükümlerinin uygulanmasını temin etmek, düzenli,
disiplinli ve verimli bir çalışma organizasyonu kurmak ve bu yönetmelik ve
diğer mevzuatla verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve bu çerçevede
her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
Kurul Başkanlığı'na murakıp unvanı almış kişiler arasından ortak karar
ile atama yapılır. Başkan murakıp sıfat, yetki ve haklarına sahiptir.
KURUL BAŞKANI'NA VEKALET
MADDE 12 - Kurul Başkanı, izin, hastalık, yolculuk gibi geçici
sebeplerle görevde bulunmadığı hallerde, Başkan Yardımcılarından veya
Başkanlığa atanma şartlarını taşıyan murakıplardan birine Müsteşar Onayı
ile vekalet görevini tevdi edebilir.
Kurul Başkanlığı'nın herhangi bir sebeple boşalması halinde vekalet
görevi Başkanlığa atanma şartlarını haiz birine Bakan Onayı ile verilir.
BAŞKAN YARDIMCILIĞI VE GÖREVLENDİRME
MADDE 13 - Başkan, kendisine yardımcı olmak üzere yeteri kadar murakıbı
Müsteşar Onayı ile Başkan Yardımcısı olarak birer yıllık süreler ile
görevlendirebilir.
GRUP BAŞKANLARI VE GÖREVLENDİRME
MADDE 14 - Grup bulunan yerlerde, murakıp ve murakıp yardımcılarının
Başkanlık ile olan ilişkilerinde düzenin ve koordinasyonun temini, mahalli
birimler ile bağlantının sağlanması ve bu birimler nezdinde Başkanlığın
temsili ve grup bürolarının yönetimi ve tevdi edilen diğer işleri yapmakla
görevli olan Grup Başkanları, murakıplar arasından Kurul Başkanı'nın
teklifi ve Müsteşar'ın Onayı ile seçilir ve bir yıllık süre için
görevlendirilir.
DESTEK HİZMETLERİ
MADDE 15 - Kurul'un ana faaliyetine ilişkin çalışmalara destek hizmeti,
Kurul Başkanı'nın emrinde yeterli sayıda şube müdürü ile şef, memur,
sekreter, daktilograf ve diğer görevlilerden oluşan büro tarafından
sağlanır.
Destek hizmetleri kapsamında yürütülecek görevler:
a) Kurul Başkanlığı'nın gelen-giden evrak kayıtlarının tutulması;
çalışma programları ile ilgili yazışmaların yapılması ve arşivlenmesi,
raporların ilgili birimlere sevki ve takibi ile muhafazası, denetleme
sonuçlarına ilişkin istatistiki çalışmaların derlenmesi,
b) Yıllık bütçenin hazırlanması; harcama kalemlerinin takibini ve buna
ilişkin evrakların düzenlenmesi ve her türlü gider tahakkuklarının
yapılması; malzeme temini ve stok kayıtlarının tutulması,
c) Kurul mensuplarının personel hukukuna ilişkin işlemlerinin takibi;
arşivin yönetimi; kitap, dergi, her türlü demirbaş eşya, mefruşat ve büro
malzemesi kaydının tutulması ve muhafazasıdır.
Ankara'daki merkez büro Şube Müdürü tarafından yönetilir. Merkez
bürodan sayılan İstanbul bürosunun ve diğer büroların işleri, burada
bulunan büro şefleri vasıtasıyla merkez Şube Müdürü ile işbirliği yapılarak
Grup Başkanları'nın gözetiminde yürütülür.
Şube Müdürü, Başkan ve Başkan Yardımcıları'na karşı büronun idaresinden
sorumludur.
Büro işlerinde gizlilik esastır. Şube Müdürü ve diğer personel,
görevleri dolayısıyla öğrendikleri bilgileri, her çeşit belge, evrak, rapor
ve yazıları Başkan'ın izni olmaksızın, hiçbir merci veya kişiye gösteremez,
veremez ve edindikleri bilgileri açıklayamazlar.
DÖRDUNCU BÖLUM
MURAKIPLAR VE ÇALIŞMA ESASLARI
MURAKIP VE MURAKIP YARDIMCILARININ GÖREV VE YETKİLERİ
MADDE 16 - Bankalar Kanunu, Teşkilat Kanunu, Devlet Memurları Kanunu ve
diğer mevzuatta öngörülen yetkilerini tam kullanmak ve görevlerini eksiksiz
yerine getirmekle mükellef olan bankalar yeminli murakıp ve murakıp
yardımcıları;
a) Bankalar Kanunu ile diğer kanunların bankalarla ilgili hükümlerinin
uygulanmasını sağlamak, bankalar ile bunların teşebbüs, iştirak ve
ortaklıklarında ve Bankalar Kanunu'nda belirtilen sair teşekküller ile
diğer mali kuruluşlarda inceleme, denetim ve soruşturma yapmak,
b) Bankalarla bunların teşebbüs, iştirak ve ortaklıklarından ve ilgili
tüm gerçek ve tüzel kişilerden, diğer kanunların bankalarla ilgili
hükümleri ile alakalı görecekleri bütün bilgileri istemek ve bunların her
türlü evrak kayıt ve defterlerini tetkik etmek,
c) Devlet daire ve kuruluşları ile T.C. Merkez Bankası, Türkiye
Bankalar Birliği ve benzeri teşekküllerle risk santralı teşkilatından gizli
dahi olsa, inceledikleri konuyla ilgili her türlü bilgiyi almak,
d) Kalkınma planlarıyla, yıllık program ve icra planlarının meslekle
ilgili konularda öngördüğü çalışmaları yapmak,
e) Mevzuat ve tatbikatla ilgili olarak karşılaşılan sorunlar ve gerekli
görülen konular hakkında etüd ve incelemeler yapmak, mütalaa vermek,
tekliflerde bulunmak,
f) Gerekli görülen hallerde kanun tasarılarının hazırlanmasına,
görüşülmesine ve çalışmalarına katılmak,
g) İktisadi, mali, hukuki, özellikle para, banka, kredi, sermaye
piyasası ve bankaların murakabeleri gibi meslekı konularda yurt içindeki ve
yurt dışındaki gelişmeleri ve yayınları izlemek, gereken bilgileri ve
mevzuatı derlemek, Kurul Başkanlığı'nca bu konularda gerekli görülen
çalışma, inceleme ve araştırmaları yapmak,
h) Çalışmalar sırasında rastlanan, bankacılık mevzuatı ile ilgili
düzeltilmesi, değiştirilmesi ve açıklanması gerekli görülen hususlara dair
gözlem ve görüşleri Başkanlığa duyurmak,
ı) Murakıp yardımcılarının yetiştirilmesine, bilgi ve deneyimlerinin
geliştirilmesine yardımcı olmak,
i) Sınav komisyonlarına, bu yönetmeliğe göre oluşturulacak grup ve
ekiplere, diğer komisyonlara katılmak,
ile görevli ve yetkilidirler.
Re'sen yetkili olmayan murakıp yardımcıları görevlerini yerine
getirirken, yetkilerini beraber çalıştığı murakıpların gözetimi altında
kullanırlar.
Bankalar yeminli murakıp ve murakıp yardımcıları Ankara'da Asliye
Ticaret Mahkemesi'nde yemin etmedikçe denetim yapamazlar.
ÇALIŞMA PROGRAMI VE GÖREVLENDİRME
MADDE 17 - Murakıp ve murakıp yardımcıları Kurul Başkanlığı'nca
düzenlenen çalışma programı esasları dahilinde görev yaparlar. Murakabe ve
inceleme yerleri, konuları ve süreleri bu programda gösterilir. Çalışma
programı Müsteşar'ın Onayı'ndan sonra uygulamaya konulur.
Murakıp ve murakıp yardımcıları, Kurul Başkanlığı'ndan aldıkları
talimat üzerine görev yaparlar. Başkanlıktan görev almadıkça program dışı
inceleme yapamazlar.
Murakıplar, Müsteşarlık Makamı'nca tayin ve takdir edilmek suretiyle
yukarıdaki hükümler dışında, Müsteşarlığın merkez birimleri ile bağlı ve
ilgili kuruluşlarında ve diğer kurumlarda geçici olarak
görevlendirilebilirler.
MERKEZ VE TURNE ESASLARI
MADDE 18 - Her murakıp ve murakıp yardımcısının bir görev merkezi
vardır. Bu merkez Başkan'ın teklifi ve Müsteşar'ın Onayı ile belirlenir.
Turne, merkez dışında görev yapılmasını ifade eder. Turne yerleri ve
süreleri Başkanlıkça gerekli görülen durumlarda çalışma programında
gösterilir. Ayrıca inceleme nedeniyle ihtiyaç duyulması halinde turne
yapılması Başkanlık iznine tabidir.
Turne süresi, başmurakıplar için 2 ay, murakıplar için 3 ay, murakıp
yardımcıları için 4 aydan fazla olamaz. İlgili yılda bu sürelerden fazla
turne yapılması halinde, fazla süreler kişinin gelecek yıl turnesinden
indirilir.
İNCELEMEYE ESAS DÖNEM, İŞLERİN SURESİNDE BİTİRİLMESİ VE DEVRİ
MADDE 19 - İncelemeler aksi belirtilmedikçe en son tasdik edilmiş
bilanço ve kar ve zarar hesabı dönemi esas alınarak yapılır. Murakabelerde
lüzumu halinde inceleme tarihine kadar olan tatbikat veya daha evvelki
yıllara ait işlemlere de bakılır.
Murakıp ve murakıp yardımcıları kendilerine verilen işleri, Kurul
Başkanlığı'nca belirtilen süre içinde bitirirler. Süresinde
tamamlanamayacağı anlaşılan işler hakkında Başkanlığa zamanında bilgi
verilmesi mecburiyeti vardır.
Murakıp ve murakıp yardımcılarına verilen işlerin devredilmemesi
asıldır. Murakıp ve murakıp yardımcıları ancak Kurul Başkanı'nın yazılı
emri veya izni ile ellerindeki işleri başka murakıplara ve murakıp
yardımcılarına devredebilirler.
İşi devredecek murakıp veya murakıp yardımcısı devredilen görevin ne
olduğu hakkında ve devir gününe kadar işin hangi bölümünün ne ölçüde
incelendiği konusunda Kurul Başkanlığı'na bir yazı yazar, bunun bir
nüshasını işi devrettiği murakıp veya murakıp yardımcısına verir.
EKİP ÇALIŞMALARI
MADDE 20 - Kurul Başkanı'nca gerekli görülen hallerde ya da işin
niteliği gereği ekip halinde görevlendirme yapılabilir. Ekibe kıdemli
murakıp başkanlık eder. Bu durumda çalışmaların sağlıklı bir şekilde
yürütülmesi, iş bölümü ve koordinasyon ekip başkanınca sağlanır.
İnceleme sonucu düzenlenen raporların ekibe dahil tüm murakıplarca
imzalanması esastır.
DIŞ ULKELERDE İNCELEME, TETKİK VE LİSANSUSTU EĞİTİM
MADDE 21 - Murakıplar, Teşkilat Kanunu'nun 5 inci maddesinin (a)
bendinde belirtilen görevleri yerine getirmek üzere Türkiye'de kurulmuş
bankaların yurt dışındaki şube, temsilcilik ve mali iştiraklerinde
uluslararası kurallar çerçevesinde tetkik ve inceleme yapmak üzere
görevlendirilebilir.
Kurul mensupları, yapılacak yabancı dil sınavında başarılı olmak
şartıyla inceleme ve araştırma yapmak veya mesleki bilgi ve tecrübelerini
geliştirici programlara katılmak üzere yabancı ülkelere bir yıllık süreyle
geçici görevli olarak gönderilebilir. Aynı amaçla yurt dışına gönderilecek
Başkan Yardımcıları ve Grup Başkanlarının görevlendirme süresi üç aydır.
Yabancı dil sınavları, Kurul Başkanı'nın başkanlığında, Kurul'da
görevli murakıplar arasından Müsteşar tarafından seçilecek üç kişilik bir
komisyonca yapılır. Kamu personeli yabancı dil bilgisi seviye tespit
sınavında en az (C) düzeyinde not alanlar yabancı dil sınavından muaf
tutulurlar.
Bankalar yeminli murakıpları, Teşkilat Kanunu'nun 7 nci maddesinin (c)
ve (f) bendinde belirtilen yönetmelikteki esaslar ile bu konudaki genel
düzenlemeler dahilinde, lisansüstü eğitim yapmak üzere yabancı ülkelere
gönderilebilir, yurtdışı kadrolara atanabilirler.
MESLEKİ TUTUM, DAVRANIŞ VE TAVIR
MADDE 22 - Murakıp ve murakıp yardımcılarının görevlerini ifa sırasında
gerek banka ve gerekse diğer resmi ve özel müessese mensuplarına karşı
ciddi, vakur ve soğukkanlı davranmaları, münakaşalardan kaçınmaları
gerekir.
İncelemelerde tespit olunan hususlar hakkında banka yetkilileriyle
görüşülerek mevzuat hükümlerinin gereği gibi tatbikinde uyarıcı ve öğretici
olmaya gayret edilir.
Murakıp ve murakıp yardımcıları bankalarca uygulanan genel esaslar
dahilinde konut kredisi ile tüketici kredisi ve kredi kartı dışında,
bankalardan ve diğer mali kuruluşlardan kredi kullanamaz, beşeri ve sosyal
ilişkilerin gerektirdiği durumlar dışında denetime tabi kimselerle hususi
münasebetler tesis edemezler.
Murakıp ve murakıp yardımcıları çalışmalarında; icraya müdahale
edemezler, evrak, defter ve kayıtlar üzerine şerh, ilave ve düzeltme
yapamazlar, evrak ve belgelerin mühürlü ve imzalı suretlerini denetime tabi
kurum ve kuruluşlara vermedikleri sürece asıllarını alamazlar.
Ayrıca, denetime gidecekleri yerleri ve yapacakları işleri
açıklayamazlar, bulundukları yerlerde görev ve sıfatlarının gerektirdiği
saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda
bulunamazlar.
Görevleri dolayısıyla öğrendikleri sırları yetkili mercilerden
başkasına açıklayan bankalar yeminli murakıp ve murakıp yardımcıları,
Bankalar Kanunu'nda yer alan hükümler gereğince sorumludurlar.
İZİN VE HASTALIK HALLERİNDE UYULACAK ESASLAR
MADDE 23 - Murakıp ve murakıp yardımcıları, Kurul Başkanlığı'nın yazılı
veya sözlü iznini almadan bulundukları görev yerlerinden ayrılamazlar.
Murakıp ve murakıp yardımcıları ellerindeki acil işleri bitirmeden izne
ayrılamazlar. Müşterek inceleme yapanlara izin verilmeden önce, ekip
başkanının görüşü alınır.
Yıllık izinler Kurul Başkanlığı'nın uygun bulduğu zamanlarda, toptan
veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir.
İzne başlanması, hastalık sebebi ile işin bırakılması ve vazifeye
dönülmesi durumlarında, ayrılış ve başlayış tarihleri terhal Başkanlığa
bildirilir.
İKİNCİ KISIM
BANKALAR YEMİNLİ MURAKIPLIĞI'NA GİRİŞ,
YETERLİLİK VE YUKSELME ESASLARI
BİRİNCİ BÖLUM
GİRİŞ SINAVI ESASLARI
MURAKIP YARDIMCILIĞI GİRİŞ SINAVI ŞARTLARI
MADDE 24 - Mesleğe murakıp yardımcısı olarak girilir. Murakıp
yardımcılığına tayin edilebilmek için giriş sınavını kazanmak şarttır.
Murakıp yardımcılığı sınavına katılabilmek için;
a) 14.07.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48 inci
maddesinde yazılı nitelikleri haiz olmak,
b) Sınavın açıldığı yılın Ocak ayı başında 30 yaşını doldurmamış
bulunmak (Askerliğini yapmış olanlar için bu sınıra askerlikte geçen süre
eklenir),
c) İktisat, Maliye, İşletme, Muhasebe, Hukuk ve mesleğin konusu ile
ilgili bir alanda en az dört yıl eğitim veren yüksek öğrenim kurumlarından
ya da bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yabancı fakülte veya
dört yıllık yüksekokullardan birini bitirmiş olmak,
d) Sicil, tutum ve davranışları yönünden murakıplığa engel durumu
olmamak (Başkanlık bu durumu gerektiğinde sözlü sınavdan önce
araştırabilir),
gerekir.
Daha önce yapılan murakıp yardımcılığı giriş sınavlarında iki kez
başarı gösteremeyenler bir daha bu sınava kabul edilmezler.
SINAV YERİ VE İLANI
MADDE 25 - Giriş sınavlarının yapılış tarihleri, yapılacağı yerler ve
giriş şartları Türkiye genelinde yayımlanan en az iki gazetede duyurulur.
Son ilan, sınav tarihinden en az bir ay önce yapılır.
Adayların başvuru ve kayıt süresi, sınavın başlama tarihinden en çok 20
gün öncesine kadar devam edecek şekilde tespit olunur. Test, yazılı ve
sözlü sınav Ankara'da yapılır.
SINAV BAŞVURUSUNUN ŞEKLİ, GEREKLİ BİLGİ VE BELGELER
MADDE 26 - Sınava girmek isteyenler, Kurul Başkanlığı'na iki fotoğraf,
başvuru formu ve yüksek öğrenim kurumu diploma veya bitirme belgesinin
onaylı sureti ile müracaat ederler.
Başvuru formunda, adayın adı ve soyadı, doğum yeri ve tarihi, mezun
olduğu yüksek öğrenim kurumu ve gerekli görülen diğer bilgiler bulunur.
Yazılı sınavı kazanan adaylardan, sözlü sınavdan önce aşağıdaki
belgeler
MADDE 26 - Sınava girmek isteyenler, Kurul Başkanlığı'na iki fotoğraf,
başvuru formu ve yüksek öğrenim kurumu diploma veya bitirme belgesinin
onaylı sureti ile müracaat ederler.
Başvuru formunda, adayın adı ve soyadı, doğum yeri ve tarihi, mezun
olduğu yüksek öğrenim kurumu ve gerekli görülen diğer bilgiler bulunur.
Yazılı sınavı kazanan adaylardan, sözlü sınavdan önce aşağıdaki
belgeler istenir;
a) Nüfus cüzdanının aslı veya tasdikli sureti,
b) Sağlam ve hertürlü iklim ve yolculuk şartlarına dayanıklı olduğuna
dair tam teşekküllü resmi hasteneden alınacak sağlık kurulu raporu, atanma
için gerekli olup sözlü sınav sonrası da verilebilir,
c) Erkek adaylarda, askerlik görevini yaptığını ya da sınava başlama
tarihine kadar çalıştığı bütün işyerlerinin adı ve adresi, çalıştığı süre,
kendisi hakkında açık bilgi verebilecek iki kişinin mesleği, adı ve
adresini içeren özgeçmişi.
Bu belgeleri ibraz edemeyenler sözlü sınava alınmazlar.
ADAYLIK BELGESİ
MADDE 27 - Giriş sınavına katılacaklara Kurul Başkanlığı'nca fotoğraflı
"Adaylık Belgesi" verilir.
Yüksek Öğretim Kurulu Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığ
(ÖSYM) tarafından yapılacak test sınavı için bu kuruluş tarafından, sınavın
tarih ve yerini gösteren ayrı bir "Sınava Giriş Belgesi" düzenlenir. Sınav
salonuna, bu iki belgeye ek olarak nüfus cüzdanı, sürücü belgesi veya
pasaport gibi muteber bir kimlik kartının gösterilmesi suretiyle girilir.
Yazılı ve sözlü sınavlara ise Adaylık Belgesi ve muteber bir kimlik
kartının gösterilmesi suretiyle katılınır.
GİRİŞ SINAVI KOMİSYONU
MADDE 28 - Murakıp yardımcılığı giriş sınavını yapacak Sınav Komisyonu;
Müsteşar'ın Onayı ile Kurul Başkanı'nın başkanlığında dört murakıptan
oluşur. Ayrıca iki murakıp yedek üye olarak belirlenir.
SINAV ESASLARI
MADDE 29 - Giriş sınavı, test, yazılı ve sözlü olmak üzere üç aşamalı
bir yarışma sınavıdır.
Kurul Başkanlığı, test sınavının Yüksek Öğretim Kurulu Öğrenci Seçme ve
Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) tarafından yapılmasına karar
verebilir. Bu durumda test sınavının biçimi, sınav konularının alt
grupları, işbirliği esasları ve her iki tarafın sorumlulukları bir
protokolle tespit edilir.
Sınav ücreti kısmen veya tamamen adaylardan karşılanabilir.
Test sınavının ÖSYM tarafından yapılması durumunda, bu sınavı
kazananlar Sınav Komisyonu'nca düzenlenen esaslar dahilinde yazılı sınava
tabi tutulur. Yazılı sınavı kazananlar sözlü sınava çağrılır.
Kurul Başkanlığı test ve yazılı sınavı bir arada veya ayrı ayrı yapmaya
karar verebilir. Bu sınava ilişkin esaslar Sınav Komisyonu tarafından
belirlenir.
TEST SINAVI
MADDE 30 - ÖSYM tarafından yapılan test sınavı; genel yetenek, alan
bilgisi ve yabancı dil konularını içerir. Genel yetenek; Türkçe, Matematik
ve İstatistik, alan bilgisi; İktisat, Maliye, Finans ve Hukuk konularından,
yabancı dil ise adaylar tarafından birisi cevaplandırılmak üzere İngilizce,
Fransızca ve Almanca sorularından oluşur.
Giriş sınavının "test" bölümünün ÖSYM'ye yaptırılmasına karar verildiği
takdirde, bu aşamanın organizasyonu ve uygulaması tamamen ÖSYM'nin
sorumluluğu altında gerçekleştirilir. Test sınavındaki sorulara verilen
cevaplar ÖSYM tarafından protokoldeki esaslar çerçevesinde değerlendirilir
ve adaylar puan sırasına göre sıralanır.
Başarı sırası en üstün olandan başlanarak, boş kadro sayısının üç
katından az olmamak üzere, bu yönetmeliğin 29 uncu maddesinde öngörülen
protokolle belirlenen sayıda aday test sınavını kazanmış sayılır. Test
sınavının değerlendirme sonuçları, bir bilgi işlem çıktısı halinde ÖSYM
tarafından Kurul Başkanlığı'na verilir. Yazılı ve sözlü sınava çağırma
işlemleri Kurul Başkanlığı'nca yürütülür.
YAZILI SINAV
MADDE 31 - Giriş sınavının yazılı bölümü İktisat, Maliye, Hukuk ve
Muhasebe konularından yapılır. Sınav gruplarının her biri için hazırlanan
sorular ve bu soruların puan değerleri birer tutanakla belirlenir. Sınav
soruları konulara ve giriş sınavının yapılacağı yer sayısına göre
çoğaltılır ve ayrı zarflara konulur. Zarflar, kapatma yerlerinin üstleri
mühürlendikten sonra Kurul Başkanlığı'nca saklanır.
Yazılı sınav, Kurul Başkanlığı tarafından görevlendirilen elemanların
gözetimi ve denetimi altında yapılır. Sınav görevlilerince yazılı sınava
girenlerin belgeleri incelenir, sınava katılması uygun olmayanlar sınava
kabul edilmezler.
Sınav sorularını içeren mühürlü zarflar sınava giren kişiler önünde
açılır, durum bir tutanakla tespit edildikten sonra sorular dağıtılarak
sınava başlanır.
Adayların sınav kağıtları sınav sonunda veriliş sırasına göre
numaralandırılarak soru kağıtları ile birlikte bir zarf içine konulur.
Kapatılan zarf mühürlendikten sonra durum bir tutanakla tespit olunur ve
mühürlü zarf Kurul Başkanı'na teslim edilir.
Yazılı sınavda, her sınav grubunun tam notu 100'dür. Sınavın
kazanılması için sınav yapılan her gruptan en az 50 puan alınması ve
grupların ortalamasının 65'ten aşağı olmaması şarttır. Bu ortalama, giriş
sınavı notunun hesaplanmasında yazılı sınav notu olarak dikkate alınır.
SÖZLU SINAV
MADDE 32 - Sözlü sınav, Giriş Sınavı Komisyonu tarafından test ve
yazılı sınavı konularından yapılır. Bu sınavda ayrıca, adayların genel
kültür bilgilerinin yoklanması yanında, zeka, ifade yeteneği, tavır,
hareket ve temsil kabiliyeti gibi kişisel niteliklerine de dikkat edilir.
Sözlü sınavı başarmış sayılmak için 100 tam puan üzerinden verilen
notlar ortalamasının 70'ten aşağı olmaması şarttır.
SINAV NOTU, DERECELENDİRME VE SINAV SONRASI İŞLEMLER
MADDE 33 - Giriş sınavı notu; test, yazılı ve sözlü sınav notlarının
ortalamasıdır.
Sınavda başarı gösterenlerin sayısı, boş kadro sayısından fazla olursa
giriş sınav notu üstün olanlar tercih edilir. Giriş sınav notunun eşitliği
halinde, sözlü sınav notu üstün olan aday öncelik kazanır. Diğerleri için
sınav sonuçları kazanılmış hak sayılmaz. Ancak giriş sınavını kazanmış
oldukları halde atanmamış olanlar 24 üncü maddenin uygulaması bakımından
sınava girmemiş sayılırlar. Sınav sonuçları, Sınav Komisyonu tarafından
tutanakla tesbit edilir. Sınavı başaranların listesi uygun görülen yerlere
asılır, Başkanlık tarafından adaylara gerekli tebligat yazılı yapılır.
MURAKIP YARDIMCILIĞINA ATANMA
MADDE 34 - Giriş sınavını kazananların murakıp yardımcılığına tayinleri
başarı derecelerine göre yapılır.
İKİNCİ BÖLUM
MURAKIP YARDIMCILARININ YETİŞTİRİLMESİ
MURAKIP YARDIMCILIĞI SURESİ
MADDE 35 - Murakıp yardımcılarının yetişme süresi fiili olarak en az üç
yıldır. Bu süre içinde toplam üç ayı aşan hastalık izni verilenler,
askerlik nedeniyle görevden ayrı kalanlar ve ücretsiz izin kullananların
yardımcılık süreleri, ayrı kaldıkları müddet kadar uzatılabilir.
YETİŞTİRİLME ESASLARI
MADDE 36 - Murakıp yardımcılarının yetiştirilmesinde kişisel çaba ve
çalışmaları esastır. Bu konuda öngörülen tedbirler sadece yardımcı ve
teşvik edici mahiyettedir.
Murakıp yardımcılarının yetiştirilmesinde;
a) Kişiliklerini mesleğin gerektirdiği bağımsızlık, tarafsızlık ve
bilgi ilkeleri çerçevesinde geliştirmek,
b) Yetki alanına giren yürürlükteki mevzuat ile inceleme ve soruşturma
konularında tecrübe ve uzmanlık kazanmalarını sağlamak,
c) Bilimsel çalışma, araştırma ve bilgisayar gibi çağdaş araç ve
gereçlerden yararlanma alışkanlığını kazandırmak,
d) Uluslararası çağdaş denetim standartlarını, tekniklerini ve
ilkelerini öğretmek,
e) Rapor yazma konusunda bilgi ve yeteneklerini geliştirmek,
f) Yabancı dil bilgilerinin gelişmesini sağlamak,
g) Sosyal, kültürel ve özellikle uzmanlık gerektiren etkinliklere aktif
olarak katılmalarını sağlamak amacıyla yol gösterici ve teşvik edici olmak,
h) Yönetici olmak için gerekli nitelikleri kazanmalarına yardımcı
olmak, gibi amaçlara öncelik verilir.
MURAKIP YARDIMCILIĞI EĞİTİM PROGRAMI
MADDE 37 - Murakıp yardımcılarının göreve başlamalarından hemen sonra
Kurul Başkanlığı'nca hizmet içi eğitim niteliğinde bir ön eğitim programı
hazırlanır.
En az iki ay sürecek olan bu kursta; Kurul'un yetki alanına giren
konularla ilgili mevzuat, yabancı dil ve bilgisayar kullanımı gibi
hususlarda ilk bilgiler verilir.
Murakıp yardımcıları, verilen eğitim programı konularından sınava
girerler. Sınavda alınan notlar murakıp yardımcılarına re'sen yetki
verilmesi kararında gözönünde bulundurulur.
MURAKIPLAR YANINDA ÇALIŞMA
MADDE 38 - Murakıp yardımcıları, ön eğitimden sonra, Kurul
Başkanlığı'nca belirlenen bir program çerçevesinde özellikle eğitim için
seçilmiş bankalar ile diğer mali kuruluşlarda bulunan murakıplar yanında
çalıştırılırlar.
Murakıp yardımcıları refakat dönemlerinde beraber çalıştıkları
murakıbın denetimi ve gözetimi altındadırlar. Kendilerine verilen görevleri
murakıbın talimatına göre yerine getirirler. Tek başlarına inceleme,
denetim ve soruşturma yapamazlar. Araştırma raporu dışında rapor
düzenleyemezler. Özlük haklarıyla ilgili yazışmalar dışında, refakatinde
bulunduğu murakıbın onayı olmadan Başkanlıkla veya diğer resmi, özel kurum
ve kuruluşlarla doğrudan yazışma yapamazlar.
Murakıplar, refakatlerinde çalışan murakıp yardımcılarının en iyi
şekilde yetişmeleri için azami gayreti göstermek ve ilişkilerinde dikkatli,
mesafeli ve ölçülü olmak durumundadırlar.
GİZLİ GÖRUŞ BELGESİ
MADDE 39 - Murakıplar, yanında çalışan murakıp yardımcıları hakkında
çalışma süresinin bitimini izleyen 15 gün içinde Kurul Başkalığı'nca
belirlenen şekle uygun olarak "Gizli Görüş Belgesi" düzenlemek ve not
vermek zorundadırlar.
YETKİ ETUDU RAPORU
MADDE 40 - Her murakıp yardımcısı, re'sen inceleme yetkisi almadan önce
kendisinin belirlediği ya da Başkanlıkça uygun görülen bankacılıkla ilgili
bir konuda, bir yetki etüdü raporu hazırlar. Başkanlığa verilen bu yetki
etüdü raporu, murakıp yardımcısına re'sen yetki verilmesi kararında dikkate
alınmak üzere değerlendirilir.
Murakıp yardımcıları rapor haline getirdikleri konuları, gerektiğinde
tüm murakıp ve murakıp yardımcılarının katıldıkları toplantılarda takdim
ederler.
RE'SEN İNCELEME YETKİSİNİN VERİLMESİ
MADDE 41 - Eğitim programını, yetki etüdü raporunu ve refakat dönemini
başarı ile tamamlayan murakıp yardımcılarına ikinci yılın sonunda yanında
çalıştıkları murakıpların mütalaaları da alınarak, Kurul Başkanlığı'nca
re'sen inceleme yetkisi verilebilir. Bu süre, re'sen inceleme yapmaya henüz
hazır olmayan murkıp yardımcıları için en fazla 1 yıl uzatılabilir. Bu
durumda Yönetmeliğin 35 ve 42 nci maddesinin (a) bendinde belirtilen 3
yıllık süre aynı miktarda uzatılmış sayılır.
Murakıp yardımcıları Başkanlığın yetki verildiğini belirten yazısından
sonra, murakıpların görev, yetki ve sorumluluklarına sahip olarak bağımsız
görev yaparlar.
Yetkili murakıp yardımcıları, re'sen veya lüzumu halinde murakıplar ya
da diğer yetkili murakıp yardımcılarıyla müşterek inceleme yaparlar.
UÇUNCU BÖLUM
YETERLİLİK SINAVI
YETERLİLİK SINAVINA GİREBİLME ŞARTLARI
MADDE 42 - Bankalar yeminli murakıplığı yeterlilik sınavına girebilmek
için;
a) Murakıp yardımcılığı görevinde en az bir yılı re'sen yetkili murakıp
yardımcısı sıfatıyla fiili olarak üç yıl başarılı çalışmış olmak,
b) Murakıp yardımcılığı döneminde olumsuz sicil veya yanında çalıştığı
murakıplardan ikiden fazla olumsz Gizli Görüş Belgesi almamış olmak,
c) Çalışmalarında ve hazırladığı raporlarda Başkanlıkça yeterli
görülmek, gerekir.
Murakıp yardımcılarından;
1) Yeterlilik sınavına girme koşulunu kaybetmiş olanlar veya re'sen
inceleme yetkisi verilmeyenler,
2) Murakıplıkla bağdaşmayan tutum ve davranışları saptananlar,
yeterlilik sınavını beklemeksizin;
3) Kabul edilebilir bir özrü olmadan yeterlilik sınavına girmeyenlerle,
4) Yeterlilik sınavını kazanamayanlar
sınavdan sonra derece ve kademelerine uygun başka bir göreve atanırlar.
SINAV TARİHİ, YERİ, BİÇİMİ VE SINAVA GİREMEYENLER
MADDE 43 - Yeterlilik sınavına alınacak murakıp yardımcılarına sınavın
yapılacağı yer ve gün bir ay önceden yazılı olarak bildirilir.
Yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümden oluşan yeterlilik sınavı
Ankara'da yapılır.
Murakıp yardımcılarından haklı ve geçerli özürleri nedeniyle yeterlilik
sınavına giremeyeceklerin ya da giremeyenlerin belgeleyecekleri özürleri,
Başkanlıça incelenir. Haklı ve geçerli özürleri Başkanlıkça kabul edilerek
sınava giremeyenlerden daha sonra sınava girme olanağına kavuştukları
saptananlar, en geç bir sonraki grupla birlikte yeterlilik sınavına
alınırlar.
YETERLİLİK SINAVI KOMİSYONU
MADDE 44 - Yeterlilik sınavını bu yönetmeliğin 28 inci maddesindeki
esaslara göre oluşturulacak sınav komisyonu yapar.
YETERLİLİK SINAVI KONULARI
MADDE 45 - Yeterlilik sınavı aşağıdaki konulardan yapılır:
a) Genel bankacılık bilgisi,
b) Mesleki mevzuat; Bankalar Kanunu, T.C. Merkez Bankası Kanunu,
Sermaye Piyasası Kanunu, Ödünç Para Verme İşleri Kanunu, Türk Parasının
Kıymetini Koruma Kanunu, Finansal Kiralama Kanunu, Çekle Ödemelerin
Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun ile mali kurum ve
kuruluşlarla ilgili diğer kanunlar ve bunlara dayalı mevzuat hükümleri,
c) Muhasebe, Genel ve banka muhasebesi, bilanço analizi ve teknikleri
revizyon ve kontrol,
d) Hukuk; T. Ticaret, Medeni, Borçlar, İcra ve İflas, T.Ceza Kanunları
ile bunlara ilişkin mevzuat hükümleri,
e) Diğer mevzuat; Vergi Kanunları, Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile
ilgili mevzuat, Sigorta Murakabe Kanunu, Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu,
Dış Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Serbest Bölgeler Kanunu, Menkul
Kıymetler Borsaları ile ilgili mevzuat, Hazine Müsteşarlığı ile Dış Ticaret
Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Devlet Memurları Kanunu,
T.C. Emekli Sandığı Kanunu, Harcırah Kanunu, Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanun, Muhasebe-i Umumiye Kanunu, Devlet İhale Kanunu ve
mali kuruluşları ilgilendiren diğer kanunlar ile bunlara ilişkin mevzuat
hükümleri.
YETİŞME NOTU
MADDE 46 - Yetişme notu, aşağıda belirtilen konulardan herbiri için
verilen notların ortalaması alınarak Sınav Komisyonu'nca tespit edilir.
a) Gizli Görüş Belgesi Notu: Murakıp yardımcıları hakkında, birlikte
çalıştıkları murakıplar tarafından refakat dönemi için verilen Gizli Görüş
Belgesi notları ortalamasıdır.
b) İnceleme Raporları Notu: Yetkili murakıp yardımcılarının yaptıkları
inceleme ve denetimler sonunda düzenledikleri raporlara Sınav Komisyonu'nca
takdir edilen nottur.
Yetişme notunun 100 tam puan üzerinden 65'ten aşağı olmaması gerekir.
YETERLİLİK SINAVI NOTU
MADDE 47 - Yeterlilik notu; yetişme, yazılı ve sözlü sınav notları
ortalamasından oluşur.
Yazılı sınav kağıtları, 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı
sınavda başarılı sayılabilmek için her yazılı sınav grubundan en az 50 puan
alınması ve bunların ortalamasının 65'ten aşağı olmaması gerekir.
Yazılı sınavda başarılı olan murakıp yardımcıları sözlü sınava tabi
tutulurlar. Sözlü sınavda murakıp yardımcılarına 100 üzerinden tam puan
verilir. Sözlü sınavda başarılı sayılabilmek için bu puanın en az 65 olması
şarttır.
MURAKIPLIĞA ATANMA VE YETERLİLİK SINAVINI KAZANAMAYANLAR
MADDE 48 - En az üç yıl bankalar yeminli murakıp yardımcılığı yaptıktan
sonra yeterlilik sınavında başarı gösterenler, 25.04.1985 tarih ve 3182
sayılı Bankalar Kanunu ve 23.04.1981 tarih ve 2451 sayılı Bakanlıklar ve
Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin Kanun'a göre, ortak kararla
bankalar yeminli murakıbı olarak atanırlar. Ortak kararla atanan bankalar
yeminli murakıplarının nakilleri ve görevden alınmaları da aynı usule göre
yapılır.
Yeterlilik sınavını kazanamayanlar Müsteşarlık teşkilatında veya diğer
bir kamu kuruluşunda durumlarına ve derecelerine uygun bir göreve
nakledilirler.
DÖRDUNCU BÖLUM
YUKSELME, KIDEM VE MURAKIPLIK GUVENCESİ
YUKSELME
MADDE 49 - Yeterlilik sınavını başarıyla tamamlayarak atanan
murakıpların, maaş dereceleri itibariyle müteakip terfileri genel hükümlere
göre yapılır.
BAŞMURAKIPLIĞA YUKSELME
MADDE 50 - Mesleğin en üst kademesi olan Başmurakıp unvanlı kadrolara
atanabilmek için, murakıbın 14.07.1965 tarih ve 657 sayılı Kanun'un 68 inci
maddesinin (B) bendinde belirtilen 2 nci derece kadroya tayin edilebilme
şartlarına sahip olması yanında, mesleki yetenek, kıdem, gayret ve başarısı
ile Kurul Başkanı nezdinde bırakacağı umumi intiba ve kanaatin müsbet
olması ve Başkanlığın bu unvanın verilmesi hususunda teklifte bulunması
esastır.
MURAKIPLIK KIDEMİ
MADDE 51 - Murakıplık kıdeminde esas olan, murakıp ve murakıp
yardımcılığında ücretli ve ücretsiz tüm kanuni izinler de dahil olmak üzere
geçirilen süredir. Kurul'daki hizmet süreleri aynı olanlar için kıdem
sırası; murakıplarda yeterlilik sınavındaki, murakıp yardımcılarında ise
giriş sınavındaki başarı derecelerine göre tespit edilir.
Başmurakıpların kıdem sırası murakıplardan öncedir. Başmurakıplar
arasındaki kıdem sırasının tespitinde, Başmurakıplığa atanma tarihi, aynı
tarihte atananlar için murakıplık kıdemi esas alınır.
KURUL'DAN AYRILAN MURAKIPLAR
MADDE 52 - Kurul'dan istifa suretiyle veya naklen ayrılanlardan sadece
yeminli mali müşavirlik yapmış olnalar hariç bizzat ticaret veya serbest
meslek faaliyeti ile meşgul olanlarla özel mali, ticari veya sınai
müesseselerde görev yapmış olanlar murakıplığa tekrar atanamazlar.
Kurul'a yeniden kabulleri uygun görülenler, kıdem yönünden dahil
bulundukları grubun sonuna alınırlar.
Kurul'da en az 15 yıl görev yapan murakıplara Kurul'dan ayrıldıkları
takdirde Bakan Onayı ile "Fahri Bankalar Yeminli Murukıbı" unvanı
verilebilir. Bu unvan maaşa hak kazandırmadığı gibi önemli sebeplerin
ortaya çıkması halinde geri alınabilir.
MURAKIPLIK GUVENCESİ
MADDE 53 - Murakıplık mesleği, diğer idari görevlerden ayrı bir kariyer
olarak düzenlendiğinden, murakıplar, denetim hizmetlerinin gerekleriyle
bağdaşmayan sıhhi, ahlaki veya mesleki yetersizlikleri tespit edilmedikçe,
kendi istekleri dışında görevden alınamaz, diğer idari görevlere
atanamazlar.
UÇUNCU KISIM
RAPORLAR, HABERLEŞME VE ÇEŞİTLİ HUKUMLER
BİRİNCİ BÖLUM
RAPORLAR
RAPORLAR VE DUZENLENMESİNDE UYULACAK ESASLAR
MADDE 54 - Murakıp ve murakıp yardımcıları aldıkları görevin gereğini
yerine getirdikten sonra sonuçlarını Kurul Başkanlığı'na rapor veya yazıyla
bildiriler.
Rapor düzenlenmesinde;
a) Muntazam cümleler kullanılarak sade ve memuriyet vakarına uygun bir
usl–pla yazılmasına,
b) İsmi geçen banka, müessese ve şahısları rencide edebilecek sıfat ve
sözlerden kaçınılmasına,
c) Hiç bir tereddütde meydan vermeyecek şekilde açık ve anlaşılır
olmasına,
d) Konu ile ilgili olmayan bilgi ve rapor sonucu ile doğrudan
bağlantısı olmayan belge ve açıklama içermemesine,
e) Açık ve kesin kanıtlara dayanan eleştiri ve düşüncelere yer
verilmesine,
f) Suçun maddi ve manevi unsurlarının raporda açıklıkla ortaya
konulmasına ve kanuna aykırı fiillerle kişiler arasında bağ kurulmasına,
g) Çelişkili hususlara yer verilmemesine,
dikkat edilir.
Raporların çeşitleri, şekli ve kapsamı, kaç örnek tanzim edileceği ve
benzeri hususlar ile rapor tanziminde uyulacak genel esaslar, Kurul
Başkanlığı tarafından belirlenir.
Ancak, inceleme konusunun; mali bünyeyi veya bir etüdü, belli bir
alandaki mevzuatı, bir ihbar veya şikayeti, ayrı bir icra organını
ilgilendirmesi durumunda, her biri için ayrı rapor yazılır.
RAPOR YAZMA SURESİ VE BAŞKANLIĞA TESLİMİ
MADDE 55 - Raporlar, incelemenin bitimini müteakip en kısa sürede
düzenlenerek Başkanlığa teslim edilir.
Gereken hallerde, inceleme sırasında alınan ara sonuç ve tesbitler ile
incelemenin seyri hakkında bilgiler, yazı veya rapor halinde Başkanlığa
sunulur.
Raporlar bir sevk yazısı ekinde Kurul Başkanlığı'na verilir. Bu işlem;
merkezde, sevk yazısı ve eki raporların Başkanlık bürosu'na, Grup
Başkanlıklarında ise Grup bürosu'na teslimi suretiyle gerçekleştirilir.
Raporların mühürsüz ve imzasız bir örneği tanzim eden tarafından
saklanır.
RAPORLARDAKİ HATA VE NOKSANLIKLARIN GİDERİLMESİ
MADDE 56 - Kurul Başkanlığı'na gönderilen rapor ve yazılar Başkanlıkça
incelenir. Bu incelemede en azından raporların hatasız olması, içerdiği
görüşlerin idari, kazai ve ilmi içtihatlara uygun bulunması gibi hususların
varlığı araştırılır. Bu yönetmelikte belirtilen esaslara uygun tanzim
edilmemiş olan veya hata ve noksanlıkları bulunan raporlar, bunların
giderilmesini teminen düzenleyen murakıp veya murakıp yardımcısına iade
edilir.
Murakıp ve murakıp yardımcıları, saptanan hata ve noksanlıklar ile
rapor iadesini gerektiren diğer hususalrı en kısa sürede düzelterek
raporlarını usulüne uygun olarak Başkanlığa gönderirler. İade edilen
raporlar yukarıdaki hükümlere göre hata ve noksanlıkları giderildikten
sonra işleme konulur.
Raporların incelenme şekli ve kimler tarafından yapılacağı Kurul
Başkanlığı'nca belirlenir.
DANIŞMA KOMİSYONU
MADDE 57 - Mesleki prensip meseleleri hakkında veya ortaya çıkan görüş
ayrılıkları hususunda fikir birliğini sağlamak ve Başkanlığın çeşitli
konulardaki uygulamalara yön vermesine yardımcı olmak üzere Başkanlıkça
belirlenecek bir Başkan Yardımcısı başkanlığında en az iki kıdemli
murakıptan oluşan Danışma Komisyonu kurulabilir. Kurul Başkanı bu konular
dışında kalan sorunların da Danışma Komisyonu'nca incelenmesini
isteyebilir.
Komisyon oluşturularak incelenmeye alınacak konular Başkanlıkça
belirlenir. Murakıplar Danışma Komisyonu'nun Başkanlıkça benimsenen
kararlarına uymak zorundadırlar.
RAPORLAR UZERİNE YAPILACAK İŞLEMLER
MADDE 58 - Kurul Başkanlığı, kendisine intikal eden raporlardaki
tespitlerin ve alınması istenen önlemlerin ilgili bankaya veya kuruluşlara
duyurulmasını temin ettikten sonra, alınan cevap ve buna ilişkin murakıplık
görüşlerini raporla birlikte nihai bir değerlendirmeye tabi tutar.
Raporlarda yeralan tespitlerin gereğinin yerine getirilmesi, takibi ve
buna ilişkin işlemler; raporların Başkanlıkça incelenmesi sonucu ortaya
çıkan görüş veya Danışma Komisyonu kararları esas alınarak
gerçekleştirilir, gerekli görülenler Başkanlık değerlendirmesi ile birlikte
ilgili birimlere gönderilir.
İKİNCİ BÖLUM
HABERLEŞME ESASLARI EVRAK KAYIT
VE DOSYA DUZENİ
HABERLEŞMEDE GENEL ESASLAR
MADDE 59 - Murakıp ve murakıp yardımcıları görevleriyle ilgili
konularda, resmi ve özel tüm kuruluş, makam ve kişilerle yazışma
talimatları çerçevesinde doğrudan haberleşebilirler.
Başbakanlık, Bakanlıklar ve Müsteşarlığın merkez teşkilatı birimleriyle
yazışmalar Kurul Başkanlığı aracılığıyla yapılır.
Haberleşmenin yazılı olarak yapılması ve lüzumsuz muhaberata sebebiyet
verilmeyecek ölçüler içinde tutulması esastır. Başkanlıkla haberleşme,
acele ve gizli hallerde telefonla yapılabilir, gerektiğinde faks ya da
telgraf kullanılabilir.
İŞE BAŞLAYIŞ VE AYRILIŞLAR İLE TURNE YERİNE HAREKET
MADDE 60 - Murakıp ve murakıp yardımcıları, incelemelerinin başlayış ve
bitiş tarihini Kurul Başkanlığı'na bildirmek zorundadırlar.
Başkanlıktan aldığı emir üzerine bir yerden diğer bir yere hareket eden
kişi, gidişini yola çıkmadan bir gün evvel, varışını da aynı gün uygun bir
haberleşme aracıyla Kurul Başkanlığı'na bildirir. Müşterek incelemelerde
bildirim görevi ekip başkanı tarafından yerine getirilir. Yazılı olmayan
bildirimler ayrıca yazıya bağlanır.
EVRAK KAYITLARI
MADDE 61 - Büroya gelen ve bürodan giden evraklar için ayrı ayrı kayıt
defteri tutulur ve bunlar "Evrak Kayıt Talimatnamesi"ne göre işlenir.
Murakıp ve murakıp yardımcılarını ilgilendiren yazı, evrak vesair
belgeler kaydı yapıldıktan sonra imza karşılığı ilgiliye verilir, turnede
ve yurtışında olanlara ise posta ile gönderilir.
Gizli ve kişiye özel olan zarflar ancak ilgili kişi tarafından,
üzerinde isim olmayanlar Başkan veya yetkili kılacağı kimse tarafından
açılabilir.
GÖREV İZLEME ÇİZELGESİ
MADDE 62 - Murakıp ve yetkili murakıp yardımcıları, verilen görevin
tarih ve sıra numarasını, konusunu, incelemenin bitirilip bitirilmediğini,
henüz tamamlanamayan işlerin de yaklaşık olarak ne kadar sürede
sonuçlandırılacağını Görev İzleme Çizelgesi'nde gösterirler ve bunu yeni
program döneminden 15 gün önce Kurul Başkanlığı'na verirler.
DOSYA DUZENİ
MADDE 63 - Murakıp ve murakıp yardımcıları,
a) Gelen ve giden yazıları,
b) Raporları,
c) Müsteşarlık ve Kurul genelgelerini,
d) Meslekleriyle ilgili kanun, kararname, tebliğ ve genel yazıları,
ayrı dosyalarda düzenli bir şeklide tutarlar.
UÇUNCU BÖLUM
HAKEDİŞ DUZENİ
KREDİ CUZDANI VE ÇEK KARNESİ
MADDE 64 - Murakıp ve murakıp yardımcılarına imza karşılığı bir kredi
cüzdanı ve bir de çek karnesi verilir. Görev yollukları, yol, konaklama ve
PTT gideri karşılıkları saymanlıklardan kredi cüzdanı ve çek yardımıyla
alınır. Bir kişinin bir ayda alabileceği avans miktarı, ilgili ayda
tahakkuk edecek yollukların ve diğer istihkakların toplamına göre tayin ve
tespit olunur. Çekilen paranın hakedilen tutarı aşmaması esastır.
İlgili aydan takip eden aya zimmet devri yasaktır. Çekilen paranın
ilgili aya ait hakedişten yüksek çıkması durumunda, fazla paranın bu ayın
sonuncu gününe kadar mutlaka mal sandığına yatırılarak makbuzunun "Geçici
Görev Yolluğu Bildirimi"ne eklenmesi gerekir.
KREDİ CUZDANI VE ÇEKLERİN KULLANILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
MADDE 65 - Para alınması için üç nüsha çek düzenlenir. Saymanlığın da
imzalayıp mühürleyerek iade ettiği üçüncü nüsha çek, yolluk bildirimine
bağlanarak Başkanlığa gönderilir.
Çeklerde ve kredi cüzdanlarında silinti, çizinti, kazıntı, çıkıntı
yapılmaz. Çeklerin yazı ve rakamlarında herhangi bir yanlışlık yapılması
durumunda, üzerine gerekli açıklama yazılarak kullanılmadan önce iptal
edilirler.
Kredi cüzdanında yapılan yanlışlıkların üzeri mürekkeple çizildikten
sonra gerekli açıklama yapılarak altındaki haneye doğrusu yazılır.
Saymanlığın işleminden sonra, ne kredi cüzdanında ne de çeklerde hiç bir
düzletme yapılmaz.
Tamamen dolan kredi cüzdanı ile kullanılan çek karnesinin dip koçanı,
varsa iptal edilen çeklerle birlikte Kurul Başkanlığı'na gönderilerek
yenisi istenir.
Çeklerin ve kredi cüzdanının itina ile muhafazası, bunların
kaybedilmeleri halinde durumun derhal Başkanlığa bildirilmesi lazımdır.
Meslekten ayrılan murakıp ve murakıp yardımcıları zimmetlerinde bulunan
kredi cüzdanı ve çek karnesini Kurul Başkanlığı'na iade etmek
zorundadırlar.
HAKEDİŞ BİLDİRİMİ
MADDE 66 - Her ay tahakkuk eden gündeliklerle yol, taşıt, konaklama ve
muhabere giderleri için "Geçici Görev Yolluğu Bildirimi" düzenlenir. Bu
bildirim ile çek yaprağının üçüncü nüshası, varsa para iade makbuzu ve
harcamalara ilişkin belgeler, izleyen ayın 7 nci günü akşamına kadar
Başkanlığa gönderilir.
DÖRDUNCU BÖLUM
ÇEŞİTLİ HUKUMLER
KİMLİK CUZDANI VE MUHUR
MADDE 67 - Murakıp ve murakıp yardımcılarına Başbakan veya Bakan
tarafından imzalanmış yetkilerini gösteren bir kimlik cüzdanı ile resmi
mühür verilir. Resmi mühür, murakıp yardımcılarına re'sen yetki verilmesi
sırasında teslim edilir.
Meslekten ayrılma halinde, kimlik cüzdanı ve mühür Kurul Başkanlığ'na
iade edilir. Kimlik cüzdanı, kişinin talebi halinde, iptal kaşesi basılarak
kendisine verilebilir.
DEMİRBAŞ EŞYA
MADDE 68 - Murakıp ve murakıp yardımcılarına gerekli demirbaş eşya
kurul Başkanlığı'nca sağlanır. Bunların iyi bir şekilde korunması ve
meslekten ayrıldıklarında geri verilmesi zorunludur.
YURURLUKTEN KALDIRILAN MEVZUAT
MADDE 69 - 26.09.1993 tarih ve 21710 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Çalışma Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
HUKUM BULUNMAYAN HALLER
MADDE 70 - Bu yönetmelikte yer almayan ya da açıklık bulunmayan
konularda genel hükümleri de gözönünde bulundurarak karar vermeye,
uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye Başkanlık yetkilidir.
YURURLUK
MADDE 71 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YURUTME
MADDE 72 - Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı
olduğu Bakan yürütür.
|
|
AVUKAT
|
|
|
|
PAZARBAŞI HUKUK BÜROSU
|
|
|
|
||